Ondernemen vanuit compassie, een inspirerende levensweg

Door: Didie Schackman (deze blog verscheen ook op Boditv)

Van carrièrevrouw tot boeddhistische non en uiteindelijk ondernemen vanuit compassie, dat is de weg van Sandra Alderden. Op haar dertigste vertrok ze voor een korte retraite naar een boeddhistisch klooster in Frankrijk. Twintig jaar later is ze nog steeds in Frankrijk te vinden, weliswaar niet in het klooster, maar nog steeds vol overgave en waardering voor het leven.
Het blijft uniek: een Nederlandse jonge vrouw die naar een boeddhistisch klooster in Frankrijk vertrekt om er uiteindelijk bijna vijf jaar te wonen. Sandra heeft het uitgebreid omschreven in haar boek ‘Levensreis naar Frankrijk’. Nu ze vijftig is, kijkt ze terug op haar keuzes.

Sandra Alderden brengt ondernemen vanuit compassie in praktijk.
Wat bracht jou ertoe naar het klooster Plum Village te vertrekken?
“Wanneer je in de achteruitkijkspiegel naar je leven kijkt, kun je vele draaien geven aan waarom je iets gedaan hebt. Het is nu precies twintig jaar geleden dat ik naar Plum Village ging, een jubileumjaar dus. In eerste instantie vertrok ik voor tien dagen om er uiteindelijk vier-en-een-half jaar te blijven. Mijn dertigste voelde destijds een beetje als een kantelpunt. Ik had de mogelijkheid een gelikte carrièredame te worden. Intellectueel een leuke uitdaging, maar mijn ziel riep harder om bezinning en mijn hart vroeg om een betekenisvolle levensinvulling. Hoe wist ik nog niet precies, maar mijn vertrek stond vast. In het klooster zou ik mijn antwoorden zoeken.

Sandra (links) als non in Plum Village, het klooster van Thich Nhat Hanh.

Hoe waren je eerste ervaringen in het klooster?
“Ik ruilde mijn dagelijkse, scheurende leven graag in voor een langzamer wandelend bestaan in Plum Village. Het voelde nogal paradijselijk omgeven te zijn door mensen die je elke dag opnieuw glimlachend begroeten. Het voelde prettig tussen mensen die je aansporen iets met aandacht te doen in plaats van je ‘to-do lijst’ aan te vullen met vijftien nieuwen taken die dezelfde dag nog afgevinkt moesten worden. Het was een opluchting handvaten te leren hoe je met iemand opnieuw kon beginnen nadat je chagrijnig richting elkaar was geweest. En er is toch niets beters om al zingend elke dag gezamenlijk een wandeling te maken of simpelweg van een zonsondergang te genieten?”

Het was vast en zeker niet allemaal even makkelijk?
“In het begin had ik vooral last van de afkickverschijnselen zoals gebrek aan nieuws en telefoon. En als non was het diepe gemeenschapsgevoel nieuw voor mijn onafhankelijke westerse geest. De sterke discipline in het klooster daarentegen ervaarde ik als een zeer goede oefening. Dit was een cadeau voor de rest van mijn leven en het uiten van respect een waardevolle aanvulling op mijn bestaan. Verder was het nogal moeizaam om erachter te komen dat zelfs de bewoners van ‘het paradijs’ nog steeds gewoon mensen zijn. Dus het eten raakte wel eens verbrand. En soms kon ik iemand niet uitstaan, zuster of niet. Of mijn innerlijke, razende feministe werd wakker als ik ergens geen toestemming voor kreeg omdat ik vrouw ben.”

Ik moet bekennen dat de periode van kloosterleven naar een nieuwe levenswandel een langdurige cultuurschok was

Uiteindelijk verliet Sandra het klooster en ging ze van start met een eigen camping. Dit deed ze niet alleen. Samen met Santi, destijds haar maatje in het klooster, begon ze dit nieuwe avontuur.

Wat was het idee achter deze onderneming?
“Dat heeft een aanloop van twee jaar gehad. Toen ik uit het klooster ging, was de camping nog niet in mijn gedachten. Santi was monnik in hetzelfde Plum Village, maar twee jaar eerder vertrokken. Hij vertoefde nog altijd in een soort tussenfase toen ik hem ontmoette in Ierland waar hij woonde en werkte. Daar begonnen we al snel een relatie. Het was fijner om samen niet te weten ‘hoe-nu-verder’ dan alleen. Bovendien deelden we dezelfde kloosterachtergrond met de dagelijkse routine van Plum Village. Ik moet bekennen dat de periode van kloosterleven naar nieuwe levenswandel een langdurige cultuurschok was.”

Na bijna een jaar kwam er weer wat richting in het mistige bestaan van Sandra en Santi en kwam de toekomstdroom in zicht.

Hoe zag jullie gezamenlijke visie op ondernemen vanuit compassie eruit?
“Onze visie startte met een leven op het platteland. Het maakte eigenlijk niet uit welk platteland. Uiteindelijk werd het Frankrijk. Al grasmaaiend en huizen schoonmakend durfden we daar langzaam over te dromen: een plek waar we eigen voedsel konden verbouwen, om te delen met andere mensen en waar zij tot rust zouden komen en zich ontspannen. De praktische kant was, dat we platzak waren met nog geen stoel om op te zitten. Daar kwam mijn ondernemende achtergrond van pas. Er moest een strak business- en financieel plan bedacht worden om onze droom waar te kunnen maken. En zo is uiteindelijk Simply Canvas Farm tot stand gekomen.”

Wat is de kern van deze farm?
“Onze boodschap is: ontspan, geniet, kijk om je heen hoe mooi alles is en laat je angst los. Eet lekker, heb een mooi gesprek met je medegasten en stop met te veel nieuws of consumeren van andere negatieve informatie. In de zomermaanden komen families hier ontspannen en in het laagseizoen ontvangen we groepen mensen die samen schrijven, dansen en mediteren. Zij zorgen ervoor dat we op deze plek kunnen wonen. Tegelijkertijd krijgen onze innerlijke kluizenaren de ruimte diep in de winter wanneer het bestaan rustig is. Ondertussen juicht ons tuinkabouter hart het hele jaar door. Op vijf hectare land raak je niet uit getuinierd.”

Ondernemen vanuit compassie ook voor de natuur

Is het boeddhisme en compassie voelbaar in jullie onderneming?
“Vroeger herinnerde het geluid van de klooster bel ons eraan stil te staan en te genieten van de omgeving. Dat is nu een gewoonte in ons leven. Ook al zie je het aan de buitenkant misschien niet, ons land, onze bedrijfsvoering en ons huis zijn doorspekt met ingebakken mindfulness. Dat geldt ook voor ons eten, onze relatie, de interactie met gasten en ons hele zijn. We weten een omgeving te creëren waar mensen kunnen loslaten en genieten.

Zonder iets op te leggen laten we zien hoe eenvoudig het is samen te werken met de natuur en niet ertegen. Hoe je met kleine gestes kunt zorgen voor een fijner bestaan voor land, groenten en dieren, en hoe veel lekkerder dat smaakt. De gasten zeggen ons vaak: “Ik weet niet wat het is. We zijn er pas drie dagen, maar ik heb het gevoel alsof we al drie weken op vakantie zijn.” Ook horen we regelmatig: “We weten dat jullie het druk hebben, maar we zien jullie nooit rennen. Jullie hebben altijd tijd voor ons.”

Hebben jullie nog steeds dezelfde focus als toen jullie begonnen zijn?
“De manier waarop we ons leven leiden en wat we belangrijk vinden, is een onwrikbare focus. Het recept van een boerderijleven met de voeten in de klei en een meditatieve geest is een gezonde mix. De weg waarin onze focus tot uitdrukking komt, maakt soms mooie slingeringen. Wij zien onze tuinierervaring als een samenwerking met de natuur. We bewerken het land volgens permacultuur principes en we verbouwen biologisch met veel eetbare soorten zoals fruitbomen en bessenstruiken. Elke dag proberen we met de natuur mee te werken.”

Hoe passen de bloesemremedies in deze wereld van compassie?
“Ik kom uit een familie van bloemenkwekers en bloemen spelen al ruim voor 1650 een hoofdrol in mijn familiewortels. Vanuit de liefde voor bloemen en de nauwe samenwerking met de natuur ben ik aantal jaar geleden begonnen met het maken van bloesemremedies. Alle planten, bomen en bloemen hebben een verhaal te delen. Met een beetje stilte of een goede verbeelding kun je de boodschap van een plant al snel ervaren.

bloesemremedies worden gemaakt op de boerderij van Sandra en Santi

Met een beetje stilte of een goede verbeelding kun je de boodschap van een plant al snel ervaren

De natuur wordt omarmd op de permacultuur boerderij en camping
Sluit je ogen maar eens en beeld je in dat je aan de rand van een lotusvijver zit met een stomend kopje lindenbloesemthee. De rust sijpelt dan al snel naar binnen. Of loop door een veld vol wuivende wilde bloemen; het duurt niet lang voordat je innerlijke kind aan komt huppelen. Heb je juist behoefte aan diepe gronding, inzicht en kracht? Dan vind je jezelf al snel met de rug tegen de bast van een oude eik aangeleund. Zo kunnen alle bloemen, planten, bosjes en bomen ons een steuntje in de rug geven met een hele persoonlijke boodschap.

De wilde orchidee vol magie en avontuur

Wat nog mooier is, is dat we die boodschappen kunnen vangen. Niet met een vlindernet, maar wel in water. Er ontstaat dan een zogeheten bloesemremedie waarvan we druppels kunnen innemen zodat de planten en bloemen hun harmoniserende eigenschappen kunnen delen met ons. Bloesemremedies lijken een beetje op homeopathie.”

Nu was het een bijzonder uitdagend jaar door de pandemie. Hoe heeft de boeddhistische studie je geholpen in deze periode?
“In de eerste helft van 2020 was onze grootste uitdaging niet te verdrinken in zorgen. Wanneer mijn boeddhistische oefening geen automatisme meer is en negatieve emoties de boel overnemen, richt ik mij op de formaliteit van de oefening. Dat wakkert mijn discipline aan waardoor ik de ochtendmeditaties weer inplan. De bloesemremedies vormen daarbij een extra ondersteuning en harmoniseren scherpe emoties snel. Santi en ik steken elkaar zo harten onder de riem of we huilen gewoon een keer flink uit. De lockdown zelf was en is niet zo heel ingewikkeld. Tijdens de pandemie verbleven we tenslotte in een mooie volière en niet in een klein vogelkooitje in de stad. Ook was er een covid-cadeautje: voor het eerst sinds ruim twaalf jaar dat we deze plek runnen, waren we niet helemaal kapot aan het einde van ons zomerseizoen. Door covid-19 was het namelijk veel korter.”

Heeft het afgelopen jaar nog nieuwe plannen opgeleverd voor het mindfulle ondernemerschap?
“Door de tijd die we afgelopen seizoen hebben overgehouden, zijn de bloesemremedies uitgegroeid tot een heus bedrijf met de naam SCF Essences, inclusief bloesemremedies webshop. Tsja, de ondernemer in mij heeft een plannetje voor elke omstandigheid.”

Sandra begint het proces van bloesemremedie te maken

Ben je met dit vijftigste levensjaar een nieuwe fase ingegaan?
Ik begeef me weer op een kantelpunt, net als toen ik op mijn dertigste naar Plum Village vertrok. Met alles wat ik heb geleerd en meegemaakt zijn de bloesemremedies een nieuw avontuur. Dit proces is een diepe samenwerking met de natuur. Het voelt alsof mijn hele leven van een jong bloemenmeisje uit een kwekers familie tot en met non een lange reis is waarin trauma’s worden geheeld. Alles komt samen in de remedies. Het is een mooi pad tot nu toe.”

Wil je meer lezen over Sandra Alderden? En ontdekken wat een permacultuur boerderij inhoudt? Ze heeft er twee vermakelijke boeken over geschreven: (1) Levensreis naar Frankrijk en (2) Op Scheppen.
Of verdiep je in de bloesemremedies en ondernemen vanuit compassie via de website over bloesemremedies.
Nog een leuke tip: de documentaire die George Schouten in 2011 maakte over de wereld van Sandra.